Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

REAL-TIME CALCULATION OF EMISSIONS FROM B737-800 AND A320 AIRCRAFT DURING THE LTO CYCLE IN MUĞLA PROVINCE BETWEEN 2015-2021

Yıl 2024, Cilt: 40 Sayı: 1, 20 - 33, 30.04.2024

Öz

One of the most challenging issues in recent years is the emission gases released into the atmosphere by aircraft. In this study, emissions gases (HC, CO, and NOx) originating from B737-800 and A320 aircraft, which are among the most frequently used aircraft types in the LTO (Landing and Take-Off) process at Dalaman Airport (IATA: DLM - ICAO: LTBS) and Milas-Bodrum Airport (IATA: DLM, ICAO: LTFE) between 2015 and 2021 have been calculated. Muğla, being a primary tourism destination with approximately a six-month tourism season, Dalaman and Milas-Bodrum airports are among the busiest airports in Turkey. The fuel ratios and emission factors used in the calculations were obtained from ICAO and the Engine Data Bank. Flight data was obtained from DHMI. Emission gases released were calculated using the Tier 2 method. NOx emissions are most visible during take-off and climb phases, while CO and HC emissions are most prominent during the Taxi phase. This is because the engine thrust power is higher during take-off and climb phases than in other phases. In the Taxi phase, engine thrust power is at its lowest level, which is why CO and HC emissions are more prominent.

Kaynakça

  • Volkan Yavaş, Ayla Özhan Dedeoğlu, Hava Taşımacılığında Değişen İş Modelleri, Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulama Dergisi Cilt:4 – Sayı:2, pp: 120-133, Doi: 10.51513/jitsa.957540
  • ICAO (2021). Future of Aviation, (Erişim tarihi:08.10.2023 https://www.icao.int/Meetings/FutureOfAviation/Pages/default.aspx,
  • Lınz, M. (2012). “Journal Of Air Transport Management Scenarios For The Aviation İndustry : A Delphi-Based Analysis For 2025”. Journal Of Air Transport Management, 22, 28– 35.
  • Spicer, C.W., Holdren, M.W., Cowen, K.A., Joseph, D.W., Satola, J., Goodwin, B., Mayfield, H., Laskin, A., Alexander, M.L., Ortega, J.V., Newburn, M., Kagann, R., Hashmonay, R., Rapid measurement of emissions from military aircraft turbine engines by downstream extractive sampling of aircraft on the ground: Results for C130 and F-15 aircraft, Atmospheric Environment, 43, 2612-2622, 2009.
  • Schumann U. Effects of aircraft emissions on ozone, cirrus clouds, and environmental climate. Air Space Eur 2000;2(3): 29–33.
  • Bernsten TK, et al. Sources of NOx at cruise altitudes: implications for predictions of ozone and methane perturbations due to NOx from aircraft. In: Sausen R, Fichter C, Amanatidis G, editors. Proceedings of an international conference on European conference on aviation, atmosphere and climate (AAC), Friedrichshafen, Germany, 30 June to 3 July 2003, 2003. p. 190–6.
  • Baugchum SL, Plumb IC, Vohralik PF. Stratospheric ozone sensitivity to aircraft cruise altitudes and NOx emissions. In: Sausen R, Fichter C, Amanatidis G, editors. Proceedings of an international conference on European conference on aviation, atmosphere and climate (AAC), Friedrichshafen, Germany, 30 June to 3 July 2003, 2003. p. 145–50.
  • Keskin Uğur (2006), Aircraft Emissions at Turkish Airports, Energy, (31) 372–384, doi:10.1016/j.energy.2005.01.012
  • Schäfer, K., Jahn, C., Sturm, P., Lechner, B. ve Bacher, M. (2003). Aircraft emission measurements by remote sensing methodologies at airports. Atmospheric Environment, 37(37), 5261-5271.
  • Eyers, C., Addleton, D., Atkinson, K., Broomhead, M., Christou, R., Elliff, T. Ve Stanciou, T. (2005). AERO2k Global Aviation Emissions Inventories for 2002 and 2025 QINETIQ. Farnborough, Hants, UK.
  • Fleuti, E. ve Polymeris, J. (2004). Aircraft nox-emissions within the operational lto cycle. Unique (Flughafen Zrich AG) and Swiss Flight Data Services.
  • Schürmann, G., Schäfer, K., Jahn, C., Hoffmann, H., Bauerfeind, M., Fleuti, E. Ve Rappenglück, B. (2007). The impact of NOx, CO and VOC emissions on the air quality of Zurich airport. Atmospheric Environment, 41(1), 103-118.
  • Elbir, T. (2008). Estimation of engine emissions from commercial aircraft at a midsized Turkish airport. Journal of Environmental Engineering,, 134(3), 210-215.
  • Gökçe, M. ve Bekdemir, S. (2006). Türkiye'de Hava Trafiği Yoğun Havalimanlarında Uçak İniş-Kalkış Süreçlerinde Oluşan NOx Miktarlarının Belirlenmesi. Kayseri VI. Havacılık Sempozyumu, (s. 555-559). Nevşehir.
  • Unal, A. H. (2005). Airport related emissions and impacts on air quality: Application to the Atlanta International Airport. Atmospheric Environment, 39(32), 5787-5798.
  • Carslaw, D. C. (2008). Near-field commercial aircraft contribution to nitrogen oxides by engine, aircraft type, and airline by individual plume sampling. Environmental science & technology,, 42(6), 1871-1876.
  • Winther, M. K. (2006). Calculation of odour emissions from aircraft engines at Copenhagen Airport. Science of the total environment,, 366(1), 218-232.
  • Steib, R. L. (2008). Airport (Budapest Ferihegy–Hungary) air quality analysis using the EDMS modeling system. Part I. Model development and testing. Quarterly Journal of the Hungarian Meteorological Service, 112(2), 99-112.
  • Nikoleris, T. G. (2011). Detailed estimation of fuel consumption and emissions during aircraft taxi operations at Dallas/Fort Worth International Airport. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 16(4), 302-308.
  • Çağatan, K. (2011). İstanbul Atatürk Havalimanı İçin Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi ve Çevresel Etkileri/Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Öztürk O. (2011). Kayseri Erkilet Havalimanındaki Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi/Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Altuntaş, Ö. (2011). Investigation of the environmental concern in aircraft selection for domestic flights in some Turkish airports. Journal of Aeronautics and Space Technologies, 5(1), 11-18.
  • İlbaş, M. (2012). Experimental analysis of the effects of hydrogen addition on methane combustion. International journal of energy research, 36(5), 643-647.
  • Çizmecioğlu, M. (2013). Türkiye'de Sivil Havacılık ve Hava Yolu Ulaşımı Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Ünal, İ. T. (2014). Nevşehir Kapadokya Havalimanının Emisyon Ve Gürültü Açısından Değerlendirilmesi. Mühendis ve Makine, 654.
  • Canarslanlar, A. O. (2015). Hava Trafik Yönetiminin Uçaklarda Yakit Tüketimi Ve Emisyona Olan Etkilerinin Gerçek Uçuş Verilerine Dayali Analizi Ve Bir Model Önerisi/Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi-Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Babaoğlu, N. Ö. (2017). Kahramanmaraş Havalimanı İçin Uçaklardan Kaynaklanan Emisyonların Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(3), 24-30.
  • Şekertekin, Y. (2017). Türkiye İç Hat Uçuşlarından Kaynaklanan Emisyonların Belirlenmesi/Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak: Bülnet Ecevit Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • İlker Yılmaz. (2017). Emissions from passenger aircraft at Kayseri Airport, Turkey. Journal of Air Transport Management 58 (2017) 176-182, https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2016.11.00 1
  • Kuzu, S. L. (2018). Estimation and dispersion modeling of landing and take-off (LTO) cycle emissions from Atatürk International Airport. Air Quality, Atmosphere & Health, 11(2), 153-161.
  • Kumaş, K., İnan, O., Akyüz, A., & Güngör, A. (2019). Muğla Dalaman Havalimanı Uçaklardan Kaynaklanan Karbon Ayak İzinin Belirlenmesi. Academic Platform Journal of Engineering and Science, 7(2), 291-297.
  • Ekici, S. & Şöhret, Y. (2020). Envıronmental Impact And Cost Assessment Of Commercıal Flıght Induced Exhaust Emıssıons At Isparta Süleyman Demırel Aırport. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8 (2), 597-604. DOI: 10.21923/jesd.709428
  • Keskin, B. N., & Ercoşkun, Ö. Y. (2021). Covid-19’un havacılık sektörüne çevresel etkisi: Adnan Menderes Havalimanı örneği. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 4(1), 74-86.
  • Ramazan GENÇ (2022), Malatya Erhaç Havalimanı İçin Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi Ve Çevreye Etkileri, İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
  • Öz, E. & Yalçıner Ercoşkun, Ö. (2022). Covid-19 Pandemisinin Esenboğa Havalimanı hava trafiğine ve uçak emisyonlarına etkisi. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 5 (1), 45-59. DOI: 10.51513/jitsa.1069097
  • Yıldız, M. (2021). Electric Energy Use in Aviation, Perspective and Applications. Politeknik Dergisi, 24 (4), 1605-1610. DOI: 10.2339/politeknik.852272
  • Yildiz, M., Kale, U. and Nagy, A. (2022), "Analyzing well-to-pump emissions of electric and conventional jet fuel for aircraft propulsion", Aircraft Engineering and Aerospace Technology, Vol. 94 No. 10, pp. 1605-1613. https://doi.org/10.1108/AEAT-02-2021-0032
  • C.W. Spicer, M.W. Holdren, S.E. Miller, D.L. Smith, R.N. Smith, M.R. Kuhlman, D.P. Hughes, Aircraft Emissions Characterization: TF41-A2, TF30-P103, and TF30-P109 Engines, ESL-TR-87-27, U.S. Air Force, Engineering and Services Laboratory, Tyndall Air Force Base, FL (1987)
  • Environmental Protection Agency (EPA), Evaluation of air pollutant emissions from subsonic commercial jet aircraft, Final Report, report no. EPA A420-R-99-013, Michigan, USA: Engine Programs and Compliance Division, 1999, US Environmental Protection Agency, Ann Arbour, Michigan.
  • Dikra Prasad Bajgai, Kundan Lal Shrestha, Evaluation of aircraft emission at Tribhuvan international airport and its contribution to air quality in Kathmandu, Nepal, Atmospheric Environment: X, Volume 17, 2023, 100204, ISSN 2590-1621, https://doi.org/10.1016/j.aeaoa.2023.100204.
  • Feng Cao, Tie-Qiao Tang, Yunqi Gao, Feng You, Jian Zhang, Calculation and analysis of new taxiing methods on aircraft fuel consumption and pollutant emissions, Energy, Volume 277, 2023, 127618, ISSN 0360-5442, https://doi.org/10.1016/j.energy.2023.127618.
  • Wuebbles, D., Gupta, M. and Ko, M., 2007, ‘Evaluating the impacts of aviation on climate change’, EOS Transactions of the American Geophysical Union, (88) 157–168.
  • ICAO International Standards And Recommended Practices- Annex 16 To The Convention On International Civil Aviation: Environmental Protection II- Aircraft Engine Emissions (Fourth Ed.), QC, Montreal (2017) Volume, Canada 552
  • ICAO Engine Exhaust Emissions Data Bank. ICAO-9646-AN/943, International Civil Aviation Organization. Montreal, Canada, 1st ed., 1995
  • State Airports Authority (DHMI), Annual Statistics for 2021 (Istatistik Yilligi 2021); 2022, Istanbul: Devlet Hava Meydanları Isletmesi Genel Mudurlugu, Yesilkoy, Istanbul (in Turkish).
  • Perl A, Patterson J, Perez M. Pricing aircraft emissions at Lyon-Satolas airport. Transport Res Part D 1997;2(2):89–105.
  • Stefanou P, Haralambopoulos D. Energy demand and environmental pressures due to the operation of olympic airways in Greece. Energy 1998;23(2):125–36.
  • Kalivoda MT, Kudrna M. Methodologies for estimating emissions from air traffic: future emissions, COST 319 ACTION, report no. MEET Project ST-96-SC.204, Vienna, Austria; 1997, Perchtoldsdorf-Vienna.
  • Ali Ozan CANARSLANLAR. Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi (2017), C2-S1, 38-47, DOI: 10.23890/SUHAD.2017.0105
  • https://www.boeing.com/commercial/#/orders-deliveries ,2023, Erişim tarihi: 01.10.2023
  • First half-year 2023 Financial Report, Airbus SE Unaudited Condensed Interim IFRS Consolidated Financial Information for the six-month period ended 30 June 2023

2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI

Yıl 2024, Cilt: 40 Sayı: 1, 20 - 33, 30.04.2024

Öz

Son yıllarda en çok mücadele edilen konulardan biri uçaklar tarafından atmosfere salınan emisyon gazlarıdır. Bu çalışmada 2015-2021 yılları arasında Dalaman havalimanı (IATA: DLM- ICAO: LTBS) ve Milas-Bodrum havalimanındaki (IATA: DLM, ICAO: LTFE) LTO sürecinde en sık kullanılan uçak tiplerinden olan B737-800 VE A320 uçaklarından kaynaklanan emisyon gazları (HC, CO ve NOx) hesaplamıştır. Muğla, yılda yaklaşık 6 aylık bir turizm sezonu ile ana turizm destinasyonu olduğundan, Dalaman ve Milas-Bodrum havalimanları tüm Türkiye'nin en yoğun havalimanları arasındadır. Hesaplamada kullanılan yakıt oranları, emisyon faktörleri ICAO ve Motor Veri Bankasından alınmıştır. Uçuş verileri DHMİ’nden alınan verilerdir. Yapılan çalışmada salınan emisyon gazları Tier 2 metoduyla hesaplanmıştır. NOx emisyonu en çok kalkış ve Tırmanış fazında görünürken, CO ve HC emisyonları en çok Taksi fazında görülmüştür. Bunun nedeni ise kalkış ve tırmanış fazlarında motor itki gücünün diğer fazlardan fazla olmasıdır. Taksi fazında ise motor itki gücü en düşük seviyededir bu sebeple CO ve HC emisyonları fazladır.

Kaynakça

  • Volkan Yavaş, Ayla Özhan Dedeoğlu, Hava Taşımacılığında Değişen İş Modelleri, Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulama Dergisi Cilt:4 – Sayı:2, pp: 120-133, Doi: 10.51513/jitsa.957540
  • ICAO (2021). Future of Aviation, (Erişim tarihi:08.10.2023 https://www.icao.int/Meetings/FutureOfAviation/Pages/default.aspx,
  • Lınz, M. (2012). “Journal Of Air Transport Management Scenarios For The Aviation İndustry : A Delphi-Based Analysis For 2025”. Journal Of Air Transport Management, 22, 28– 35.
  • Spicer, C.W., Holdren, M.W., Cowen, K.A., Joseph, D.W., Satola, J., Goodwin, B., Mayfield, H., Laskin, A., Alexander, M.L., Ortega, J.V., Newburn, M., Kagann, R., Hashmonay, R., Rapid measurement of emissions from military aircraft turbine engines by downstream extractive sampling of aircraft on the ground: Results for C130 and F-15 aircraft, Atmospheric Environment, 43, 2612-2622, 2009.
  • Schumann U. Effects of aircraft emissions on ozone, cirrus clouds, and environmental climate. Air Space Eur 2000;2(3): 29–33.
  • Bernsten TK, et al. Sources of NOx at cruise altitudes: implications for predictions of ozone and methane perturbations due to NOx from aircraft. In: Sausen R, Fichter C, Amanatidis G, editors. Proceedings of an international conference on European conference on aviation, atmosphere and climate (AAC), Friedrichshafen, Germany, 30 June to 3 July 2003, 2003. p. 190–6.
  • Baugchum SL, Plumb IC, Vohralik PF. Stratospheric ozone sensitivity to aircraft cruise altitudes and NOx emissions. In: Sausen R, Fichter C, Amanatidis G, editors. Proceedings of an international conference on European conference on aviation, atmosphere and climate (AAC), Friedrichshafen, Germany, 30 June to 3 July 2003, 2003. p. 145–50.
  • Keskin Uğur (2006), Aircraft Emissions at Turkish Airports, Energy, (31) 372–384, doi:10.1016/j.energy.2005.01.012
  • Schäfer, K., Jahn, C., Sturm, P., Lechner, B. ve Bacher, M. (2003). Aircraft emission measurements by remote sensing methodologies at airports. Atmospheric Environment, 37(37), 5261-5271.
  • Eyers, C., Addleton, D., Atkinson, K., Broomhead, M., Christou, R., Elliff, T. Ve Stanciou, T. (2005). AERO2k Global Aviation Emissions Inventories for 2002 and 2025 QINETIQ. Farnborough, Hants, UK.
  • Fleuti, E. ve Polymeris, J. (2004). Aircraft nox-emissions within the operational lto cycle. Unique (Flughafen Zrich AG) and Swiss Flight Data Services.
  • Schürmann, G., Schäfer, K., Jahn, C., Hoffmann, H., Bauerfeind, M., Fleuti, E. Ve Rappenglück, B. (2007). The impact of NOx, CO and VOC emissions on the air quality of Zurich airport. Atmospheric Environment, 41(1), 103-118.
  • Elbir, T. (2008). Estimation of engine emissions from commercial aircraft at a midsized Turkish airport. Journal of Environmental Engineering,, 134(3), 210-215.
  • Gökçe, M. ve Bekdemir, S. (2006). Türkiye'de Hava Trafiği Yoğun Havalimanlarında Uçak İniş-Kalkış Süreçlerinde Oluşan NOx Miktarlarının Belirlenmesi. Kayseri VI. Havacılık Sempozyumu, (s. 555-559). Nevşehir.
  • Unal, A. H. (2005). Airport related emissions and impacts on air quality: Application to the Atlanta International Airport. Atmospheric Environment, 39(32), 5787-5798.
  • Carslaw, D. C. (2008). Near-field commercial aircraft contribution to nitrogen oxides by engine, aircraft type, and airline by individual plume sampling. Environmental science & technology,, 42(6), 1871-1876.
  • Winther, M. K. (2006). Calculation of odour emissions from aircraft engines at Copenhagen Airport. Science of the total environment,, 366(1), 218-232.
  • Steib, R. L. (2008). Airport (Budapest Ferihegy–Hungary) air quality analysis using the EDMS modeling system. Part I. Model development and testing. Quarterly Journal of the Hungarian Meteorological Service, 112(2), 99-112.
  • Nikoleris, T. G. (2011). Detailed estimation of fuel consumption and emissions during aircraft taxi operations at Dallas/Fort Worth International Airport. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 16(4), 302-308.
  • Çağatan, K. (2011). İstanbul Atatürk Havalimanı İçin Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi ve Çevresel Etkileri/Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Öztürk O. (2011). Kayseri Erkilet Havalimanındaki Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi/Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Altuntaş, Ö. (2011). Investigation of the environmental concern in aircraft selection for domestic flights in some Turkish airports. Journal of Aeronautics and Space Technologies, 5(1), 11-18.
  • İlbaş, M. (2012). Experimental analysis of the effects of hydrogen addition on methane combustion. International journal of energy research, 36(5), 643-647.
  • Çizmecioğlu, M. (2013). Türkiye'de Sivil Havacılık ve Hava Yolu Ulaşımı Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Ünal, İ. T. (2014). Nevşehir Kapadokya Havalimanının Emisyon Ve Gürültü Açısından Değerlendirilmesi. Mühendis ve Makine, 654.
  • Canarslanlar, A. O. (2015). Hava Trafik Yönetiminin Uçaklarda Yakit Tüketimi Ve Emisyona Olan Etkilerinin Gerçek Uçuş Verilerine Dayali Analizi Ve Bir Model Önerisi/Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi-Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Babaoğlu, N. Ö. (2017). Kahramanmaraş Havalimanı İçin Uçaklardan Kaynaklanan Emisyonların Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(3), 24-30.
  • Şekertekin, Y. (2017). Türkiye İç Hat Uçuşlarından Kaynaklanan Emisyonların Belirlenmesi/Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak: Bülnet Ecevit Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • İlker Yılmaz. (2017). Emissions from passenger aircraft at Kayseri Airport, Turkey. Journal of Air Transport Management 58 (2017) 176-182, https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2016.11.00 1
  • Kuzu, S. L. (2018). Estimation and dispersion modeling of landing and take-off (LTO) cycle emissions from Atatürk International Airport. Air Quality, Atmosphere & Health, 11(2), 153-161.
  • Kumaş, K., İnan, O., Akyüz, A., & Güngör, A. (2019). Muğla Dalaman Havalimanı Uçaklardan Kaynaklanan Karbon Ayak İzinin Belirlenmesi. Academic Platform Journal of Engineering and Science, 7(2), 291-297.
  • Ekici, S. & Şöhret, Y. (2020). Envıronmental Impact And Cost Assessment Of Commercıal Flıght Induced Exhaust Emıssıons At Isparta Süleyman Demırel Aırport. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8 (2), 597-604. DOI: 10.21923/jesd.709428
  • Keskin, B. N., & Ercoşkun, Ö. Y. (2021). Covid-19’un havacılık sektörüne çevresel etkisi: Adnan Menderes Havalimanı örneği. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 4(1), 74-86.
  • Ramazan GENÇ (2022), Malatya Erhaç Havalimanı İçin Uçak Emisyonlarının Belirlenmesi Ve Çevreye Etkileri, İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
  • Öz, E. & Yalçıner Ercoşkun, Ö. (2022). Covid-19 Pandemisinin Esenboğa Havalimanı hava trafiğine ve uçak emisyonlarına etkisi. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 5 (1), 45-59. DOI: 10.51513/jitsa.1069097
  • Yıldız, M. (2021). Electric Energy Use in Aviation, Perspective and Applications. Politeknik Dergisi, 24 (4), 1605-1610. DOI: 10.2339/politeknik.852272
  • Yildiz, M., Kale, U. and Nagy, A. (2022), "Analyzing well-to-pump emissions of electric and conventional jet fuel for aircraft propulsion", Aircraft Engineering and Aerospace Technology, Vol. 94 No. 10, pp. 1605-1613. https://doi.org/10.1108/AEAT-02-2021-0032
  • C.W. Spicer, M.W. Holdren, S.E. Miller, D.L. Smith, R.N. Smith, M.R. Kuhlman, D.P. Hughes, Aircraft Emissions Characterization: TF41-A2, TF30-P103, and TF30-P109 Engines, ESL-TR-87-27, U.S. Air Force, Engineering and Services Laboratory, Tyndall Air Force Base, FL (1987)
  • Environmental Protection Agency (EPA), Evaluation of air pollutant emissions from subsonic commercial jet aircraft, Final Report, report no. EPA A420-R-99-013, Michigan, USA: Engine Programs and Compliance Division, 1999, US Environmental Protection Agency, Ann Arbour, Michigan.
  • Dikra Prasad Bajgai, Kundan Lal Shrestha, Evaluation of aircraft emission at Tribhuvan international airport and its contribution to air quality in Kathmandu, Nepal, Atmospheric Environment: X, Volume 17, 2023, 100204, ISSN 2590-1621, https://doi.org/10.1016/j.aeaoa.2023.100204.
  • Feng Cao, Tie-Qiao Tang, Yunqi Gao, Feng You, Jian Zhang, Calculation and analysis of new taxiing methods on aircraft fuel consumption and pollutant emissions, Energy, Volume 277, 2023, 127618, ISSN 0360-5442, https://doi.org/10.1016/j.energy.2023.127618.
  • Wuebbles, D., Gupta, M. and Ko, M., 2007, ‘Evaluating the impacts of aviation on climate change’, EOS Transactions of the American Geophysical Union, (88) 157–168.
  • ICAO International Standards And Recommended Practices- Annex 16 To The Convention On International Civil Aviation: Environmental Protection II- Aircraft Engine Emissions (Fourth Ed.), QC, Montreal (2017) Volume, Canada 552
  • ICAO Engine Exhaust Emissions Data Bank. ICAO-9646-AN/943, International Civil Aviation Organization. Montreal, Canada, 1st ed., 1995
  • State Airports Authority (DHMI), Annual Statistics for 2021 (Istatistik Yilligi 2021); 2022, Istanbul: Devlet Hava Meydanları Isletmesi Genel Mudurlugu, Yesilkoy, Istanbul (in Turkish).
  • Perl A, Patterson J, Perez M. Pricing aircraft emissions at Lyon-Satolas airport. Transport Res Part D 1997;2(2):89–105.
  • Stefanou P, Haralambopoulos D. Energy demand and environmental pressures due to the operation of olympic airways in Greece. Energy 1998;23(2):125–36.
  • Kalivoda MT, Kudrna M. Methodologies for estimating emissions from air traffic: future emissions, COST 319 ACTION, report no. MEET Project ST-96-SC.204, Vienna, Austria; 1997, Perchtoldsdorf-Vienna.
  • Ali Ozan CANARSLANLAR. Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi (2017), C2-S1, 38-47, DOI: 10.23890/SUHAD.2017.0105
  • https://www.boeing.com/commercial/#/orders-deliveries ,2023, Erişim tarihi: 01.10.2023
  • First half-year 2023 Financial Report, Airbus SE Unaudited Condensed Interim IFRS Consolidated Financial Information for the six-month period ended 30 June 2023
Toplam 51 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Çevre Yönetimi (Diğer), Hava Kirliliği ve Gaz Arıtma
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ozan Öztürk

Murat Taştan 0000-0001-9988-2397

Erken Görünüm Tarihi 30 Nisan 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 6 Şubat 2024
Kabul Tarihi 14 Mart 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 40 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Öztürk, O., & Taştan, M. (2024). 2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 40(1), 20-33.
AMA Öztürk O, Taştan M. 2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. Nisan 2024;40(1):20-33.
Chicago Öztürk, Ozan, ve Murat Taştan. “2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 40, sy. 1 (Nisan 2024): 20-33.
EndNote Öztürk O, Taştan M (01 Nisan 2024) 2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 40 1 20–33.
IEEE O. Öztürk ve M. Taştan, “2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 40, sy. 1, ss. 20–33, 2024.
ISNAD Öztürk, Ozan - Taştan, Murat. “2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi 40/1 (Nisan 2024), 20-33.
JAMA Öztürk O, Taştan M. 2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2024;40:20–33.
MLA Öztürk, Ozan ve Murat Taştan. “2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI”. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, c. 40, sy. 1, 2024, ss. 20-33.
Vancouver Öztürk O, Taştan M. 2015-2021 YILLARI ARASINDA MUĞLA İLİNDE LTO DÖNGÜSÜ ESNASINDA B737-800 VE A320 TİP UÇAKLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYONUN GERÇEK ZAMANLI HESAPLANMASI. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi. 2024;40(1):20-33.

✯ Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
✯ Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
✯ Dergi web sayfasında, hakem, yazar ve editör için ayrı başlıklar altında etik kurallarla ilgili bilgi verilmelidir.
✯ Dergide ve/veya web sayfasında, ulusal ve uluslararası standartlara atıf yaparak, dergide ve/veya web sayfasında etik ilkeler ayrı başlık altında belirtilmelidir. Örneğin; dergilere gönderilen bilimsel yazılarda, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır.
✯ Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.