Öz
Rekreasyon alanlarının kullanımı, kullanıcıların niteliğine ve taleplerine göre değişmektedir. Bu bakımdan gerek yeni rekreasyon alanlarının inşasında gerekse de mevcut alanların düzenlenmesi ve yenilenmesinde kullanıcıların taleplerinin ve kullanım engellerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle bu araştırmanın amacı Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin rekreasyon alanı kullanımlarına ilişkin katılım engelleri ve tercih etkenlerinin ortaya konmasıdır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Örneklem seçiminde uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Spor Bilimleri Fakültelerinde öğrenim gören, %60’ı(n=373) erkek ve %40’ı (n=249) kadın olmak üzere toplam 622 gönüllü öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada Gümüş ve Özgül, (2017) tarafından geliştirilen iki bölümden oluşan 5’li likert yapıda olan “Rekreasyon Alanı Katılım Engelleri Ölçeği” (RAKE) ve “Rekreasyon Alanı Tercih Etkenleri Ölçeği” (RATE) kullanılmıştır. Elde edilen veriler, aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, t testi ve ANOVA testi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analiz edilmesiyle elde edilen bulgulara göre, katılımcıların ölçek puan ortalamalarında cinsiyet haftalık düzenli spor yapma ve bölüm değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir (p<0.05). Sonuç olarak öğrencilerin rekreasyonel etkinliklere katılım tercihlerinin sportif çeşitlilik, fiziki imkanlar, personelden kaynaklı etkenler olduğu, katılım engellerinin ise; zaman kısıtlılığı, güvenlik engelleri ve spor alanı engellerinin olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Rekreasyon Katılım Engelleri Tercih Etkenleri Spor Bilimleri Fakültesi Öğrenciler
Kaynakça
- Akyüz, H., Yaşartürk, F., Karataş, İ., Türkmen, M., & Zorba, E. (2018). Rekreasyon bölümünde öğrenim gören öğrencilerin serbest zaman motivasyonlarının mutluluk düzeyi üzerine etkisi. InternationalJournal of Human Sciences, cilt.15, sa.2, ss.1086-1096, 2018
- Aydın, İ. (2022). Rekreasyonel faaliyetlerde etkinlik doyum ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 420-427. https://doi.org/10.33206/mjss.917773
- Badia, M., Orgaz, B. M., Verdugo, M. A., Ullan M. A. & Martinez, M. M. (2011). Personal factors and perceived barriers to participation in leisure activities for young and adults with developmental disabilites. Research in Developmental Disabilities (32), 2055-2063. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2011.08.007
- Beutel, M. E., Brähler, E., Glaesmer, H., Kuss, D. J., Wölfling, K., & Müller, K. W. (2011). Regular and problematic leisure-time Internet use in the community: Results from a German population-based survey. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(5), 291–296. https://doi.org/10.1089/cyber.2010.0199
- Buyukozturk, S., Cakmak, E., Akgun, O., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Cereci, S. (2010). Kent planlaması bağlamında kentsel alanlarda iletişim ortamlarının oluşturulması sorunu. Akademik Bakış Dergisi, (22), 1-9.
- Ceyhan, M. A., & Çakır, Z. (2021). Examination of Fear of Missing Out (FOMO) States of Students Who Study at the School of Physical Education and Sports in Terms of Some Variables. Education Quarterly Reviews, 4(4). https://doi.org/10.31014/aior.1993.04.04.404
- Çakır, Z. & Erbaş, Ü. (2022). Examination of Sports Science Faculty Students’ Internet Self-Efficacy, International Journal of Eurasian Education and Culture, 7(17), 1316-1333. http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.588
- Çakır, Z., Erbaş, Ü., Ceyhan, M.A. & Bülbül, A. (2022, Mayıs). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin İş Bulma Kaygılarının Uyku Kalitesine Etkisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. 8th International Science Culture and Sports Congress’de sunulan bildiri. 174, 17-20 Mayıs, KKTC. http://www.iscs-conference.org/Archive/8thUluslarasi-BilimKultur-ve-SporKongresi-KKTC-abstractFulltext.pdf
- Çingöz, Y. E., Mavibaş, M., Asan, S., & Sevindik, B. (2021). Meslek Gruplarına Göre Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcılarının Araştırılması. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 103-113. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1755282
- Emir, E. (2012). Rekreatif etkinliklere katılımın önündeki engellerin belirlenmesi: üniversite öğrencileri örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
- Erbaş, Ü. (2020). Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Rekreasyon Alanı İlişkisi. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Bilimleri Dergisi , 4 (1), 18-27. https://doi.org/10.46463/ijrss.788883
- George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows step by step. A simple study guide and reference (10. Baskı). GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10.
- Gönen, M. & Su, N. (2022, Mayıs). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin İş Bulma Kaygılarının Uyku Kalitesine Etkisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. 8th International Science Culture and Sports Congress’de sunulan bildiri. 173, 17-20 Mayıs, KKTC. http://www.iscs-conference.org/Archive/8thUluslarasi-BilimKultur-ve-SporKongresi-KKTC-abstractFulltext.pdf
- Gümüş, H. (2012). Fiziksel aktivite için park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve aktiviteye katılımını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ankara.
- Gümüş, H. (2012). Fiziksel aktivite için park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve aktiviteye katılımını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ankara.
- Gümüş, H., & Özgül, S. A. (2017). Rekreasyon alanı kullanımına ilişkin katılım engelleri ve tercih etkenleri ölçeklerinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 865-882. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4448/2147
- Gürbüz, B. & Henderson K. A. (2014). Leisure activity preferences and constraints: Perspectives from Turkey. Word Leisure Journal, 56 (4), 300-316. https://doi.org/10.1080/16078055.2014.958195
- Gürbüz, B., Karaküçük, S. & Sarol, H. (2010). Rekreasyonel aktivitelere katılımın önündeki algılanan engel farklılıklarının incelenmesi. 11. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 340-343, 10-12 Kasım, Antalya.
- Hartig, T., & Staats, H. (2006). The need for psychological restoration as a determinant of environmental preferences. Journal of Environmental Psychology, 26(3), 215–226. doi:10.1016/J. Jenvp.2006.07.007
- İskender, A., Avcı, C. & Yaylı, A. (2015). Gençlerin serbest zaman değerlendirme aracı olarak rekreatif faaliyetlere katılım düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Recreation and Tourism Research. 2 (1), 36-42. https://jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/127
- Jackson, E. L. (1983). Activity‐specific barriers to recreation participation. Leisure Sciences, 6(1), 47-60. https://doi.org/10.1080/01490408309513021
- Kizilkoca, M. & Bozkir, A. (2020). Examining for Leisure Barriers for Female Students Studying in the Faculty of Sports Science. Asian Journal of Education and Training, 6(4), 636-641. https://doi.org/10.20448/journal.522.2020.64.636.641
- Lakmali, U., Weerakoon, R., Wahigaldeniya, D., Vitharana, S., & Abeysignhe, C. (2021). Examine challengers and barriers behind decision making of University students’ recreation participation: The case from Sri Lanka.
- Öktem, T. (2020). Investigation Of The Benefit Levels Of Individuals Participating In Recreation Activities From Recreation Activities They Participate. In. Ö. KARATAŞ (Ed.), Academic Studies in Sport Sciences - II (pp. 95-107). ISBN:978-625-7884-63-1, GECE KİTAPLIĞI.
- Samar, E. (2021). Pandemi sürecinde spor salonlarında egzersiz yapan kişilerde gıda takviyesi kullanma durumunun incelenmesi. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 5(2), 189-203. https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol5iss2pp189-203
- Samar, E. (2022). Artvin çoruh üniversitesi personelinin pandemi sürecinde fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlIklarının belirlenmesi. The Online Journal of Recreation and Sports, 11(1), 19-29. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2279641
- Şahin, T., & Gönen, M. (2020). The Perceived Stress Levels During COVID-19 Quarantine Periods and Physical Activity and Exercise. Ambient Science, 7. https://doi.org/10.21276/ambi.2020.07.sp1.oa30
- Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: pearson.
- Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel.
- Turkmen, M., Kul, M., Genç, E., & Sarıkabak, M. (2013). Evaluation of recreation perceptions and attitudes of accommodation managers: Example of the Western Black Sea Region. Turkish Studies, 8(8), 2139-2152. https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/265733/
- Weng P.Y., Chiang Y.C., 2014, Psychological restoration through indoor and outdoor leisure activities, Journal of Leisure Research, 46(2): 203-217. https://doi.org/10.1080/00222216.2014.11950320
- Yönet, E., Çalik, F., Soyer, F., Samar, E., Ece, C., & Seviç, M. (2019). Öğretmenlerin Boş Zamanlarında Kısıtlama ve Memnuniyet Algılarının İncelenmesi. Asya Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5 (1), 207-212. https://doi.org/10.20448/journal.522.2019.51.207.212
Öz
The use of recreation areas varies according to general characteristics and demands of the users. In this respect, it is necessary to determine the demands of the users and the usage barriers both in the construction of new recreation areas and in the arrangement and renewal of existing areas. For this reason, the aim of this research is to reveal the participation barriers and preference factors related to the use of recreation area by the students of the Faculty of Sports Sciences. Screening model was used in the research. Appropriate sampling method was used in sample selection. The study group of the research consists of 622 volunteer students, 60% (n=373) male and 40% (n=249) female, studying at the Faculty of Sports Sciences in the 2021-2022 academic year. In the research, the "Recreation Area Participation Barriers Scale" (RAKE) and the "Recreation Area Preference Factors Scale" (RATE), which is a 5-point likert structure consisting of two parts, developed by Gümüş and Özgül (2017). The obtained data were analyzed using arithmetic mean, standard deviation, percentage, t test and ANOVA test. According to the findings obtained by analyzing the data, a statistically significant difference was found in the scale mean scores of the participants according to the variables of gender, weekly regular sports and department. (p<0.05). As a result, the preferences of the students to participate in recreational activities are the factors caused by the sportive diversity, physical facilities and personnel, and the barriers to participation are; It has been determined that there are time constraints, security barriers and sports field barriers.
Anahtar Kelimeler
Recreation Participation Barriers Preference Factors Sports Science Faculty Students
Kaynakça
- Akyüz, H., Yaşartürk, F., Karataş, İ., Türkmen, M., & Zorba, E. (2018). Rekreasyon bölümünde öğrenim gören öğrencilerin serbest zaman motivasyonlarının mutluluk düzeyi üzerine etkisi. InternationalJournal of Human Sciences, cilt.15, sa.2, ss.1086-1096, 2018
- Aydın, İ. (2022). Rekreasyonel faaliyetlerde etkinlik doyum ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 420-427. https://doi.org/10.33206/mjss.917773
- Badia, M., Orgaz, B. M., Verdugo, M. A., Ullan M. A. & Martinez, M. M. (2011). Personal factors and perceived barriers to participation in leisure activities for young and adults with developmental disabilites. Research in Developmental Disabilities (32), 2055-2063. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2011.08.007
- Beutel, M. E., Brähler, E., Glaesmer, H., Kuss, D. J., Wölfling, K., & Müller, K. W. (2011). Regular and problematic leisure-time Internet use in the community: Results from a German population-based survey. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(5), 291–296. https://doi.org/10.1089/cyber.2010.0199
- Buyukozturk, S., Cakmak, E., Akgun, O., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Cereci, S. (2010). Kent planlaması bağlamında kentsel alanlarda iletişim ortamlarının oluşturulması sorunu. Akademik Bakış Dergisi, (22), 1-9.
- Ceyhan, M. A., & Çakır, Z. (2021). Examination of Fear of Missing Out (FOMO) States of Students Who Study at the School of Physical Education and Sports in Terms of Some Variables. Education Quarterly Reviews, 4(4). https://doi.org/10.31014/aior.1993.04.04.404
- Çakır, Z. & Erbaş, Ü. (2022). Examination of Sports Science Faculty Students’ Internet Self-Efficacy, International Journal of Eurasian Education and Culture, 7(17), 1316-1333. http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.588
- Çakır, Z., Erbaş, Ü., Ceyhan, M.A. & Bülbül, A. (2022, Mayıs). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin İş Bulma Kaygılarının Uyku Kalitesine Etkisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. 8th International Science Culture and Sports Congress’de sunulan bildiri. 174, 17-20 Mayıs, KKTC. http://www.iscs-conference.org/Archive/8thUluslarasi-BilimKultur-ve-SporKongresi-KKTC-abstractFulltext.pdf
- Çingöz, Y. E., Mavibaş, M., Asan, S., & Sevindik, B. (2021). Meslek Gruplarına Göre Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcılarının Araştırılması. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 103-113. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1755282
- Emir, E. (2012). Rekreatif etkinliklere katılımın önündeki engellerin belirlenmesi: üniversite öğrencileri örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
- Erbaş, Ü. (2020). Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Rekreasyon Alanı İlişkisi. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Bilimleri Dergisi , 4 (1), 18-27. https://doi.org/10.46463/ijrss.788883
- George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows step by step. A simple study guide and reference (10. Baskı). GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10.
- Gönen, M. & Su, N. (2022, Mayıs). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin İş Bulma Kaygılarının Uyku Kalitesine Etkisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. 8th International Science Culture and Sports Congress’de sunulan bildiri. 173, 17-20 Mayıs, KKTC. http://www.iscs-conference.org/Archive/8thUluslarasi-BilimKultur-ve-SporKongresi-KKTC-abstractFulltext.pdf
- Gümüş, H. (2012). Fiziksel aktivite için park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve aktiviteye katılımını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ankara.
- Gümüş, H. (2012). Fiziksel aktivite için park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve aktiviteye katılımını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ankara.
- Gümüş, H., & Özgül, S. A. (2017). Rekreasyon alanı kullanımına ilişkin katılım engelleri ve tercih etkenleri ölçeklerinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 865-882. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/4448/2147
- Gürbüz, B. & Henderson K. A. (2014). Leisure activity preferences and constraints: Perspectives from Turkey. Word Leisure Journal, 56 (4), 300-316. https://doi.org/10.1080/16078055.2014.958195
- Gürbüz, B., Karaküçük, S. & Sarol, H. (2010). Rekreasyonel aktivitelere katılımın önündeki algılanan engel farklılıklarının incelenmesi. 11. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 340-343, 10-12 Kasım, Antalya.
- Hartig, T., & Staats, H. (2006). The need for psychological restoration as a determinant of environmental preferences. Journal of Environmental Psychology, 26(3), 215–226. doi:10.1016/J. Jenvp.2006.07.007
- İskender, A., Avcı, C. & Yaylı, A. (2015). Gençlerin serbest zaman değerlendirme aracı olarak rekreatif faaliyetlere katılım düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Recreation and Tourism Research. 2 (1), 36-42. https://jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/127
- Jackson, E. L. (1983). Activity‐specific barriers to recreation participation. Leisure Sciences, 6(1), 47-60. https://doi.org/10.1080/01490408309513021
- Kizilkoca, M. & Bozkir, A. (2020). Examining for Leisure Barriers for Female Students Studying in the Faculty of Sports Science. Asian Journal of Education and Training, 6(4), 636-641. https://doi.org/10.20448/journal.522.2020.64.636.641
- Lakmali, U., Weerakoon, R., Wahigaldeniya, D., Vitharana, S., & Abeysignhe, C. (2021). Examine challengers and barriers behind decision making of University students’ recreation participation: The case from Sri Lanka.
- Öktem, T. (2020). Investigation Of The Benefit Levels Of Individuals Participating In Recreation Activities From Recreation Activities They Participate. In. Ö. KARATAŞ (Ed.), Academic Studies in Sport Sciences - II (pp. 95-107). ISBN:978-625-7884-63-1, GECE KİTAPLIĞI.
- Samar, E. (2021). Pandemi sürecinde spor salonlarında egzersiz yapan kişilerde gıda takviyesi kullanma durumunun incelenmesi. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 5(2), 189-203. https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol5iss2pp189-203
- Samar, E. (2022). Artvin çoruh üniversitesi personelinin pandemi sürecinde fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlIklarının belirlenmesi. The Online Journal of Recreation and Sports, 11(1), 19-29. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2279641
- Şahin, T., & Gönen, M. (2020). The Perceived Stress Levels During COVID-19 Quarantine Periods and Physical Activity and Exercise. Ambient Science, 7. https://doi.org/10.21276/ambi.2020.07.sp1.oa30
- Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: pearson.
- Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel.
- Turkmen, M., Kul, M., Genç, E., & Sarıkabak, M. (2013). Evaluation of recreation perceptions and attitudes of accommodation managers: Example of the Western Black Sea Region. Turkish Studies, 8(8), 2139-2152. https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/265733/
- Weng P.Y., Chiang Y.C., 2014, Psychological restoration through indoor and outdoor leisure activities, Journal of Leisure Research, 46(2): 203-217. https://doi.org/10.1080/00222216.2014.11950320
- Yönet, E., Çalik, F., Soyer, F., Samar, E., Ece, C., & Seviç, M. (2019). Öğretmenlerin Boş Zamanlarında Kısıtlama ve Memnuniyet Algılarının İncelenmesi. Asya Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5 (1), 207-212. https://doi.org/10.20448/journal.522.2019.51.207.212
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Spor Hekimliği |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Eylül 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Ekim 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 11 Sayı: 4 |
