Spor Yapan ve Spor Yapmayan Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kişisel Uyum Düzeyleri ile Liderlik Yönelimlerinin Karşılaştırılması
Year 2023,
Volume: 6 Issue: 2, 38 - 51, 31.12.2023
Çağatay Dereceli
,
Ebru Dereceli
,
Tarık Yıldız
Abstract
Bu araştırmada spor yapan ve spor yapmayan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin kişisel uyum düzeyleri ile liderlik yönelimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Ege bölgesindeki bir devlet üniversitesinin spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören 166 kadın, 50 erkek üniversite öğrencisi katılmıştır. Çalışmada kullanılacak ölçme aracı katılımcılara ‘Google Form’ aracılığı ile ulaştırılmış, gönüllü olarak katılmalarına özen gösterilmiştir. Toplamda 216 öğrenciye uygulanmış ve analiz için 212 ölçek değerlendirilmeye uygun görülmüştür. Çalışmada elde edilen veriler SPSS 25.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Analizde %95 güven aralığına göre değerlendirme yapılmıştır. Katılımcıların yapısal liderlik ile cinsiyet değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılaşma olduğu, deneyimlere açıklık ile yaşanılan yer değişkenine göre anlamlı farklılaşma olduğu, dışa dönüklük, duygusal dengelilik ve sorumluluk ile spor yapma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılaşma olduğu, karizmatik liderlik boyutu ile spor yapma durumu istatistiksel olarak anlamlı farklılaşma olduğu tespit edilmiştir (p<0.05).
References
- Adler, A., (1995). İnsan Tabiatını Tanıma. Yörükan A. (Çev.), 2. Baskı, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,291
- Akar, A., (2010). Transformational and Transactional Leadership Characteristics of İntercollegiate Athletes and NonAthletes (Unpublished master thesis). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,.
- Altınışık, Ü., (2019). Spor yöneticisi adaylarının çatışma yönetimi stilleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul: Efe Akademi Yayınevi
- Altınışık, Ü., Turhal, S., Çelik, A., & Yetim, A. (2020). Employability Percetions of Sports Manager Candidates. Ambient Science.
- Altınışık, Ü., ve Çelik, A., (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 225-236.
- Arslan, H., Uslu, B., (2014). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(173).
- Atak, H. (2013). On-Maddeli Kişilik Ölçeği'nin Türk Kültürü'ne Uyarlanması. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 50(4).
- Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E.E., Bem, D. J., Nolen Hoeksema, S. (1999). Psikolojiye Giriş. (çev:A,Yavuz). Arkadaş yayınları
- Balcıoğlu, İ., (2003). Sporun sosyolojisi ve psikolojisi. İstanbul: Bilge Yayınevi;
- Bayındır, M., (2020). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelim davranışların araştırılması: İstanbul gelişim üniversitesi örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 260-268.
- Bayrakdaroğlu, Y., Şenel, E., Karakuş, K., (2022). Çok Yönlü Liderlik ile Duygu Düzenleme Arasındaki İlişki. Spor Eğitim Dergisi, 2022, Cilt 6, Sayı 3, 228-239.
- Biçer, T., (1987). Spor ve Turizm. Yüksek lisans. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
- Bulut, M. B., ve Baloğlu, N., (2016). Üniversite öğrencilerinin aile liderlik yönelimleri ile bazı demografik değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 495-508.
- Cengiz, R., ve Güllü, S., (2018). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve fiziksel saygı düzeylerinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 94-108.
- Cevahircioğlu, B., ve Çakıcı, H.A., (2022). Sporcuların karakter özelliklerine göre liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 688-701.
- Çar, B., (2013). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Çetintaş, Y., (2019). Karate antrenörlerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı, Bartın
- Dayıcan, Y., ve Demiray, E., (2021). Masa tenisi liglerinde oynayan sporcuların liderlik yönelimleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 257-268.
- Dereli, M. (2003). A survey research of leadership styles of elementary school principals. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Durmuş, Ö., (2011). İlköğretim ve lise öğrencilerinde görülen liderlik davranışlarının araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Dursun, E., ve Göksel, A., (2022). Öğrencilerin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi (Spor Bilimleri Fakültesi Örneği). Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1): 111-123
- Dursun, M., Günay, M., & Yenel, İ.F. (2019). Çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeği (ÇYLYÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 333-347.
- Fredenbugh, F. A. (1971). The Psychology of Personality and Adjustment. Cummins Publishing Company, İnc philippines
- Gosling, S. D., Rentfrow, P. J., & Swann Jr, W. B. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in personality, 37(6), 504-528.
- Güler, B., Dursun, M., & Gunay, M. (2020). Spor lisesi öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 576-587.
- Karasar, N., (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel.
- Karataş, E.Ö., (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve öz güven davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Küçükbaşol, Ş., (2005). Kişilik Özellikleri ve Sapkın Davranış Arasındaki İlişkinin 13-17 Yaş Grubu Orta Öğretim Öğrencileri İle Çalışılması. Yüksek Lisans. Bursa: Uludağ Üniversitesi
- Lieberman, A. ve Friedrich, L. (2007). Teachers, writers, leaders. Educational Leadership, 65(1), 42-47.
- Lopez, A., ve Santelices, O., (2012). Personality characteristics of elite table tennis athletes of the philippines: Basis for a proposed recruitment program. International Journal of Table Tennis Sciences, 7, 1-4.
- Maxwell, J.C., (2013). The 17 indisputable laws of teamwork: Embrace them and empower your team.
- Mcardle, M. K. (2008). Leadership orientations of community college presidents and the administrators who report to them: a frame analysis. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Central Florida, College of Education, Florida.
- Northouse, P.G., (2016). Leadership: Theory and practice (7th. ed.). Thousand Oaks, CA: Sage
- Orkunuoğlu, O., (1985). Voleybol Antrenörünün El Kitabı. Ankara: BTGM Voleybol Federasyonu Yayını;9-16
- Ölçücü, B., Erdil, G., Bostancı, Ö., Canikli, A., ve Aybek, A. (2012). Üniversiteler Arası Tenis Müsabakalarına Katılan Sporcuların Tenise Başlama Nedenleri Ve Beklentileri. Spor Ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2), 5-12.
- Ölçücü, B., Özen, Ş. ve Altınkök, M. (2014). Spor Eğitiminde Tokat İlinde Voleybol Takımlarında Oynayan Voleybolcuların Voleybola Başlama Nedenleri Ve Beklentileri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(3), 57-70.
- Saygılı, G., Atay, E., Eraslan, M. ve Hekim, M., (2015). Düzenli olarak spor yapan ve yapmayan öğrencilerin kişilik özellikleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 161-170.
- Semiz, H., (2011). Ortaöğretim öğrencilerinde sporun liderlik üzerine etkisi: Hendek örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Sezer, G.O., ve Kahraman, P.B., (2018). Öğretmen adaylarının liderlik yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1551-1560.
- Shokoufeh, S. (2018). Türkiye'de Elit Erkek ve Bayan Güreşçiler ile Spor Yapmayan Bireylerin Zihinsel Yetenek, Liderlik ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi ‘’Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi’’. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun, 2018.
- Tatar, A., Vurgun, N., Zekioğlu, A., (2003). Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Spor Branşlarına Göre Kişilik Özellikleri Profillerinin Oluşturulması. Beden Eğitimi spor ve Sosyal Alan Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara,145
- Tortop, N., ve Özer, M.A., (1993). Halkla ilişkiler. Yargı Kitap ve Yayınevi.
- Ulucan, H., ve Bahadır, Z., (2011). Haltercilerin kişilik özelliklerinin farkli değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 175-183.
- Wang, D., Waldman, D., ve Zhang, Z., (2014). A meta-analysis of shared leadership and team effectiveness.
- Weinberg, R. S., ve Gould, D., (2015). Foundations of sport and exercise psychology (6th ed.). USA: Human Kinetics.
- Yanbastı, G. (1990). Kişilik kuramları. İzmir. Ege üniversitesi Basımevi.
- Yetim, A., (2000). Sosyoloji ve Spor. Ankara: Topkar Matbaacılık.
- Yetim, A., (2006). Sosyoloji ve Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
- Zengin, S., & Somoğlu, M. B. (2022). Spor bilimlerinde öğrenim gören öğrencilerin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(Özel Sayı 1), 483-502.
Year 2023,
Volume: 6 Issue: 2, 38 - 51, 31.12.2023
Çağatay Dereceli
,
Ebru Dereceli
,
Tarık Yıldız
References
- Adler, A., (1995). İnsan Tabiatını Tanıma. Yörükan A. (Çev.), 2. Baskı, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,291
- Akar, A., (2010). Transformational and Transactional Leadership Characteristics of İntercollegiate Athletes and NonAthletes (Unpublished master thesis). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara,.
- Altınışık, Ü., (2019). Spor yöneticisi adaylarının çatışma yönetimi stilleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul: Efe Akademi Yayınevi
- Altınışık, Ü., Turhal, S., Çelik, A., & Yetim, A. (2020). Employability Percetions of Sports Manager Candidates. Ambient Science.
- Altınışık, Ü., ve Çelik, A., (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 225-236.
- Arslan, H., Uslu, B., (2014). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(173).
- Atak, H. (2013). On-Maddeli Kişilik Ölçeği'nin Türk Kültürü'ne Uyarlanması. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 50(4).
- Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E.E., Bem, D. J., Nolen Hoeksema, S. (1999). Psikolojiye Giriş. (çev:A,Yavuz). Arkadaş yayınları
- Balcıoğlu, İ., (2003). Sporun sosyolojisi ve psikolojisi. İstanbul: Bilge Yayınevi;
- Bayındır, M., (2020). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelim davranışların araştırılması: İstanbul gelişim üniversitesi örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 260-268.
- Bayrakdaroğlu, Y., Şenel, E., Karakuş, K., (2022). Çok Yönlü Liderlik ile Duygu Düzenleme Arasındaki İlişki. Spor Eğitim Dergisi, 2022, Cilt 6, Sayı 3, 228-239.
- Biçer, T., (1987). Spor ve Turizm. Yüksek lisans. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
- Bulut, M. B., ve Baloğlu, N., (2016). Üniversite öğrencilerinin aile liderlik yönelimleri ile bazı demografik değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 495-508.
- Cengiz, R., ve Güllü, S., (2018). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve fiziksel saygı düzeylerinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 94-108.
- Cevahircioğlu, B., ve Çakıcı, H.A., (2022). Sporcuların karakter özelliklerine göre liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 688-701.
- Çar, B., (2013). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Çetintaş, Y., (2019). Karate antrenörlerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı, Bartın
- Dayıcan, Y., ve Demiray, E., (2021). Masa tenisi liglerinde oynayan sporcuların liderlik yönelimleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 257-268.
- Dereli, M. (2003). A survey research of leadership styles of elementary school principals. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Durmuş, Ö., (2011). İlköğretim ve lise öğrencilerinde görülen liderlik davranışlarının araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Dursun, E., ve Göksel, A., (2022). Öğrencilerin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi (Spor Bilimleri Fakültesi Örneği). Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1): 111-123
- Dursun, M., Günay, M., & Yenel, İ.F. (2019). Çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeği (ÇYLYÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 333-347.
- Fredenbugh, F. A. (1971). The Psychology of Personality and Adjustment. Cummins Publishing Company, İnc philippines
- Gosling, S. D., Rentfrow, P. J., & Swann Jr, W. B. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in personality, 37(6), 504-528.
- Güler, B., Dursun, M., & Gunay, M. (2020). Spor lisesi öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 576-587.
- Karasar, N., (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel.
- Karataş, E.Ö., (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve öz güven davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Küçükbaşol, Ş., (2005). Kişilik Özellikleri ve Sapkın Davranış Arasındaki İlişkinin 13-17 Yaş Grubu Orta Öğretim Öğrencileri İle Çalışılması. Yüksek Lisans. Bursa: Uludağ Üniversitesi
- Lieberman, A. ve Friedrich, L. (2007). Teachers, writers, leaders. Educational Leadership, 65(1), 42-47.
- Lopez, A., ve Santelices, O., (2012). Personality characteristics of elite table tennis athletes of the philippines: Basis for a proposed recruitment program. International Journal of Table Tennis Sciences, 7, 1-4.
- Maxwell, J.C., (2013). The 17 indisputable laws of teamwork: Embrace them and empower your team.
- Mcardle, M. K. (2008). Leadership orientations of community college presidents and the administrators who report to them: a frame analysis. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Central Florida, College of Education, Florida.
- Northouse, P.G., (2016). Leadership: Theory and practice (7th. ed.). Thousand Oaks, CA: Sage
- Orkunuoğlu, O., (1985). Voleybol Antrenörünün El Kitabı. Ankara: BTGM Voleybol Federasyonu Yayını;9-16
- Ölçücü, B., Erdil, G., Bostancı, Ö., Canikli, A., ve Aybek, A. (2012). Üniversiteler Arası Tenis Müsabakalarına Katılan Sporcuların Tenise Başlama Nedenleri Ve Beklentileri. Spor Ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2), 5-12.
- Ölçücü, B., Özen, Ş. ve Altınkök, M. (2014). Spor Eğitiminde Tokat İlinde Voleybol Takımlarında Oynayan Voleybolcuların Voleybola Başlama Nedenleri Ve Beklentileri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(3), 57-70.
- Saygılı, G., Atay, E., Eraslan, M. ve Hekim, M., (2015). Düzenli olarak spor yapan ve yapmayan öğrencilerin kişilik özellikleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 161-170.
- Semiz, H., (2011). Ortaöğretim öğrencilerinde sporun liderlik üzerine etkisi: Hendek örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Sezer, G.O., ve Kahraman, P.B., (2018). Öğretmen adaylarının liderlik yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1551-1560.
- Shokoufeh, S. (2018). Türkiye'de Elit Erkek ve Bayan Güreşçiler ile Spor Yapmayan Bireylerin Zihinsel Yetenek, Liderlik ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi ‘’Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi’’. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun, 2018.
- Tatar, A., Vurgun, N., Zekioğlu, A., (2003). Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Spor Branşlarına Göre Kişilik Özellikleri Profillerinin Oluşturulması. Beden Eğitimi spor ve Sosyal Alan Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara,145
- Tortop, N., ve Özer, M.A., (1993). Halkla ilişkiler. Yargı Kitap ve Yayınevi.
- Ulucan, H., ve Bahadır, Z., (2011). Haltercilerin kişilik özelliklerinin farkli değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 175-183.
- Wang, D., Waldman, D., ve Zhang, Z., (2014). A meta-analysis of shared leadership and team effectiveness.
- Weinberg, R. S., ve Gould, D., (2015). Foundations of sport and exercise psychology (6th ed.). USA: Human Kinetics.
- Yanbastı, G. (1990). Kişilik kuramları. İzmir. Ege üniversitesi Basımevi.
- Yetim, A., (2000). Sosyoloji ve Spor. Ankara: Topkar Matbaacılık.
- Yetim, A., (2006). Sosyoloji ve Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
- Zengin, S., & Somoğlu, M. B. (2022). Spor bilimlerinde öğrenim gören öğrencilerin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(Özel Sayı 1), 483-502.