Araştırma Makalesi
Yıl 2020,
Cilt: 3 Sayı: 1, 27 - 37, 30.06.2020
Öz
Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik mutluluk düzeylerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Uğraş & Serbes (2019) tarafından geliştirilen Beden Eğitimi Dersi Mutluluk Düzeyi Ölçeği (BEDMDÖ) kullanılmıştır. Ölçek tek boyutlu ve 9 maddeden oluşmaktadır. Genel tarama modelinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada araştırma grubunu Adıyaman il merkezinde ortaokulda 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda okuyan 418 öğrenci oluşturmaktadır. Veri analizlerinde Independent Samples T-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin beden eğitimi dersi mutluluk düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre, erkek öğrencilerin, kız öğrencilere göre beden eğitimi dersi mutluluk düzeyleri ortalamasının yüksek olduğu ve erkek öğrenciler lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Lisanslı spor yapma değişkenine göre, lisanslı spor yapan öğrencilerin, lisanslı spor yapmayan öğrencilere göre beden eğitimi dersi mutluluk düzeylerinin yüksek olduğu ve lisanslı spor yapan öğrenciler lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Sınıf değişkenine göre, 5., 6., ve 7. Sınıfta okuyan öğrencilerin, 8. Sınıfta okuyan öğrencilere göre beden eğitimi dersi mutluluk düzeylerinin yüksek olduğu ve 5., 6. ve 7. Sınıfta okuyan öğrenciler lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi mutluluk düzeylerinin yüksek olduğu, erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre beden eğitimi ve spor dersinde daha mutlu olduğu, lisanslı spor yapmanın beden eğitimi ve spor dersi mutluluk düzeyini arttırdığı ve özellikle 8. Sınıfta öğrencilerin beden eğitimi dersi mutluluk düzeylerinde düşüş olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akandere, M., Özyalvaç, N, T. ve Duman, S. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumları ile Akademik Başarı Motivasyonlarının İncelenmesi (Konya Anadolu Lisesi Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,24; 1-10.
- Akın, H. B. ve Şentürk, E. (2012). Bireylerin Mutluluk Düzeylerinin Ordinal Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi. Öneri,10(37), 183-193.
- Altay, F. ve Özdemir, Z. (2006). Ankara İli Merkez İlçelerindeki İlköğretim 1.Kademesinde Öğrenim Gören 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutumlarının Karşılaştırılması. 9. Uluslar Arası Spor Bilimleri Kongresi. 3–5 Kasım, Muğla Üniversitesi, Muğla.
- Arabacı, R. (2009). Attitudes Toward Physical Education and Class Preferences of Turkish Secondary and High School Students. Elementary Education Online, 8(1), 2-8.
- Aybek, A., İmamoğlu, O. ve Taşmektepligil, M. Y. (2011). Öğrencilerin Beden Eğitimi Dersi ve Ders Dışı Etkinliklerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 51-60.
- Bağır, S. ve Geri, S. (2006). Moskova Meslek Okulundaki Öğrencilerin Serbest Zaman Periyodunda Fiziksel Aktivitelere Olan İlgileri. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi 3-6 Kasım, Muğla.
- Bailey, R. (2006). Physical Education and Sport in Schools: A Review of Benefits and Outcomes. Journal of School Health, 76(8), 397–401.
- Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Barney, D. (2003). Factors That Impact Middle School Student’s Attitudes and Perceptions in Physical Education. Research Quarterly for Exercise and Sport, 74(1), A-36.
- Başar, S. ve Sarı, İ. (2018). Düzenli Egzersizin Depresyon, Mutluluk ve Psikolojik İyi Oluş Üzerine Etkisi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5 (3), 25-34.
- Ben-Zur, H. (2003), Happy Adolescents: The Link Between Subjective Well-Being, Internal Resources and Parental Factors, Journal of Youth and Adolescence, 32(2): 67-79.
- Bingöl, C. ve Alpkaya, U. (2016). Spor Yapan ve Spor Yapmayan Lise Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1 (1), 31-37. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/musbd/issue/23780/302326
- Bird, J. M. ve Markle, R. S. (2012). Subjective Well-being in School Environments: Promoting Positive Youth Development Through Evidence-based Assessment and Intervention. American Journal of Orthopsychiatry, 82, 61-66.
- Boysan, M. (2012). Üniversite Öğrencilerinde Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Başa Çıkma Stilleri ve Öznel İyi Oluş Arasındaki İlişkilere Yönelik Bir Model Sınaması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Canlı, U. (2013). Tekirdağ İli Çorlu İlçesi İlköğretim Okulları ve Liselerde Öğrenim Gören Kız ve Erkek Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya üniversitesi, Edirne.
- Carpenter, E. J. (2010). The Tactical Games Model Sport Experience: An Examination of Student Motivation and Game Performance During An Ultimate Frisbee Unit, (Doktora tezi), University of Massachusetts, Amherst.
- Cash, T. F. ve Pruzinsky, T. (Eds.). (2002). Body Image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice. New York: Guilford Chatterjee, S. (2013). Attitudes Toward Physical Education of School Going Adolescents in West Bengal. International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology, 2(11), 6068-6073.
- Colquitt, G., Walker, A., Langdon, J. L., McCollum, S. ve Pomazal, M. (2012). Exploring Student Attitudes Toward Physical Education and Implications For Policy. Sport Scientific and Practical Aspects, 9(2), 5-12.
- Çolak, E. (2018). Sosyal Fayda Projelerinde Gönüllü Çalışan Üniversite Öğrencilerinde Mutluluk ve Psikolojik Yardım Aramaya Gönüllülük Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Beyken Üniversitesi, İstanbul.
- Darst, P. W. ve Pangrazi, R. P. (2009). Dynamics Physical Education for Secondary School Students (6.bs.). San Francisco: Pearson Education.
- Davidson, M. L. ve Moran-Miller, K. E. (2005). Charecter Development in Sport “An Ethnographic Study of Charecter Development in An Elite Prep-School Basketball Program”. Journal of Research in Charecter Education, 3 (2), 121-138.
- Delextrat, A. A., Warner, S., Graham, S. ve Neupert, E. (2016). An 8-week Exercise Intervention Based on Zumba Improves Aerobic Fitness and Psychological Well-Being In Healthy Women. Journal of Physical Activity and Health, 13(2), 131-139.
- Demirhan, G. ve Koca, C. (2004). An Examination of High School Students’ Attitudes Toward Physical Education With Regard to Sex And Sport Participation. Perceptual and Motor Skills, 98, 754-758.
- Drewe, S. B. (2000). The Logical Connection Between Moral Education and Physical Education. Journal of Curriculum Studies, 32(4), 561–573.
- Eryılmaz, A. ve Ercan, L. (2011). Öznel İyi Oluşun Cinsiyet, Yaş Grupları Ve Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 139-151.
- Fairclough, S., Hilland, T., Stratton, G. ve Ridgers, N. (2012). Am I Able? Is It Worth It? Adolescent Girls’ Motivational Predispositions to School Physical Education: Associations With Health-Enhancing Physical Activity. European Physical Education Review, 18(2), 147–158. doi:10.1177/1356336x12440025
- Fejgin, N. (2001). Participation in High School Competitive Sports: A Subversion of Scholl Mission or Contribution to Academic Goals? Champaign: Human Kinetics.
- Forrest, D. ve Mchale, I. (2009). Public Policy, Sport And Happiness: An Empirical Study. Working Paper, Salford University
- Gökdemir-Dumludağ, Ö. (2011). Mutluluk ve İktisadi Parametreler Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul
- Güllü, M. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine İlişkin Tutumlarının Araştırılması. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Güllü, M. ve Güçlü, M.(2009). Ortaöğretim Öğrencileri İçin Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 138-151.
- Gürbüz, S. ve Tank, F. (2006). Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Ankara Üniversitesi Tarafından Sunulan Spor Olanaklarından Yararlanma Düzeyi. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi 4-6 Kasım, Muğla.
- Hankin, B. L., Mermelstein, L. ve Roesch, L. (2007), Sex Differences in Adolescent Depression: Stress Exposure and Reactivity Models, Child Developmental, 78(1): 279- 295.
- Harrison, J. ve Blakemore, C. (1984). Instructional Strategiest for Secondary School Physical Education, Wmc Brown Pub, New Jersey.
- Hart, E. A., Leary, M. R. ve Rejeski, W. J. (1989). The measurement of social physique anxiety. Journal of Sport and Exercise Psychology, 11, 94-104.
- Hellison, D. (2003). Teaching Responsibility Through Physical Activity (2. Bs.) Champaign, IL: Human Kinetics.
- Hergüner, G., Arslan, S. ve Dündar, H. (2002). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Okul Deneyimi Dersini Algılama Düzeyleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(11): 44-58.
- Honeybourne, J., Hill, M. ve Moors, H., (2004). Advanced PE and Sport (3.bs.). Cheltenham, UK: Nelson Thornes Ltd.
- Huang, H. ve Humphreys, B. R. (2012). Sports Participation and Happiness: Evidence From Us Microdata. Journal of Economic Psychology, 33(4), 776- 793.
- Hünük, D. (2006). Ankara İli Merkez İlçelerindeki İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine İlişkin Tutumlarının Sınıf Düzeyi, Öğrenci Cinsiyeti, Öğretmen Cinsiyeti ve Spora Aktif Katılımları Açısından Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe üniversitesi, Ankara.
- Kangalgıl, M. D., Hunuk, D. ve Demirhan, G. (2004) Spor Yapan ve Yapmayan Kız Ve Erkek Öğrencilerin Beden Eğitimi Ve Spora İlişkin Tutumları. 10, ICHPER-SD Avrupa Kongresi ve Sekizinci Uluslar arası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitapçığı, Antalya.
- Karasar, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (8.bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kaya, A. ve Sezgin. M. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Mutluluklarının Eğitim Stresi Ve Okul Yaşam Kalitesi Tarafından Yordanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 245-264.
- Keleş, Ö. ve Alpkaya, U. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Düzenli Sportif Aktivite ve Okul Başarı Puanlarının Karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1 (2), 31-36. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/musbd/issue/27727/292495
- Keskin, Ö. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Khazaee‐pool, M.,Sadeghi, R., Majlessi, F. ve Rahimi Foroushani, A. (2015). Effects of physical exercise programme on happiness among older people. Journal of psychiatric and Mental health nursing, 22(1), 47-57.
- Kırbıyık, M. E. (2012). Mutluluk Ahlakı (Eudaimonizm). Farabi e-Dergi, 3, 12-19.
- Koca, C. ve Aşçı, F. H. (2004). Atletik Yeterlik Düzeyi ve Cinsiyetin Beden Eğitimine Yönelik Tutum Üzerine Etkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9 (1), 15-24.
- Kohl, H. W. ve Cook, H. D. (2013). Approaches to Physical Education in Schools. US: National Academies Press
- Kurucan, A. ve İlker, G. E. (2019). Beden Eğitiminde Psikolojik İyi Oluşun Bağlamsal Temelleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 23-37
- Laker, A. (2000). Beyond the Boundaires of Physical Education (1.bs.) Routledge Falmer. New York.
- Laker, A. (2001). Developing Personal, Social And Moral Education Through Physical Education. New York: Routledge Falmer.
- Lök, N. ve Bademli, K. (2017). Yetişkin Bireylerde Fiziksel Aktivite ve Depresyon Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Dergisi, 14(40):101-110.
- Lubans, D., Richards, J., Hillman, C., Faulkner, G., Beauchamp, M., Nilsson, M. ... ve Biddle, S. (2016). Physical Activity For Cognitive And Mental Health İn Youth: A Systematic Review of Mechanisms. Pediatrics, 138(3): e20161642.
- Lyubomirsky, S. (2007). The How of Happiness: A scientific approach to getting the life you want. The Penguin Press, New York
- Mahadea, D. ve Ramroop, S. (2015). Influences on Happiness and Subjective Well-being of Entrepreneurs and Labour: Kwazulu-natal Case Study. S. Afr. J. Econ. Manage. Sci. 18, 245–59. doi: 10.4102/sajems.v18i2.890
- Mahon, N. E., Yarcheski, A. ve Yarcheski, T. J. (2005). Happiness as Related to Gender and Health in Early Adolescents. Clinical Nursing Research, 14(2), 175-190. https://doi.org/10.1177/1054773804271936
- McKenzie, T. L., Marshall, S. J., Sallis, J. F. ve Conway, T. L. (2000). Leisure-time Physical Activity in School Environments: An Observational Study Using SOPLAY. Preventive Medicine, 30(1), 70–77. doi:10.1006/pmed.1999.0591
- Mosston, M. ve Asworth, S. (2004). Beden Eğitimi Öğretimi. (E. Tüzemen, çev.). Ankara: Bağırgan.
- Namlı, A., Temel, C. ve Güllü, M. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine İlişkin Ürettikleri Meaforlar. Kastamonu Education Journal, 25(2), 479-496.
- Natvig, G. K., Alberktson, G. ve Ovarnstrom, U. (2003). Associations Between Psychosocial Factors and Happiness Among School Adolescents. International Journal of Nursing Practice, 9, 166-175.
- Önder, F. C. ve Sarı, M. (2009). Öğretmenlerde Öznel İyi Olmanın Yordayıcıları Olarak Okul Yaşam Kalitesi ve Tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilim, 9(3),1205-1236.
- Pringle, R. (2010). Finding Pleasure in Physical Education: A Critical Examination of the Educative Value of Positive Movement Affects. Quest, 62, 119-134.
- Rikard, G. L. ve Banville, D. (2006). High School Student Attitudes about Physical Education. Sport, Education and Society, 11(4), 385-400.
- Sabiston, C. M., Sedgwick, W. A., Crocker, P. R. E., Kowalski, K. C. ve Mack, D. E. (2007). Social Physique Anxiety in Adolescence: An Exploration of Influences, Coping Strategies, and Health Behaviors. Journal of Adolescent Research, 22(1), 78-101
- Saföz-Güven, İ. G. (2008). Fen ve Genel Lise Öğrencilerinin Cinsiyet ve Sosyometrik Statülerine Göre Öznel İyi Oluş Düzeyleri, Genel Sağlık Örüntüleri Ve Psikolojik Belirti Türleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova üniversitesi, Adana.
- Sallis, J. F. ve Patrick, K. (1994). Physical Activity Guidelines For Adolescents: Consensus Statement. Pediatric Exercise Science, 6(4), 302–314. doi:10.1123/pes.6.4.302
- Sezer, F. (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Öznel İyi Oluş Durumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 41 (192), 74-85. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36186/406827
- Silverman S. ve Scrabis, K. A. (2004) A Review of Research on Instructional Theory in Physical Education. International Journal of Physical Education, 41(1), 4-12.
- Sipahi, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayınları.
- Strong, W. B., Malina, R. M., Blimkie, C. J. R., Daniels, S. R., Dishman, R. K., Gutin, B., … Trudeau, F. (2005). Evidence Based Physical Activity for School-age Youth. The Journal of Pediatrics, 146(6), 732–737. doi:10.1016/j.jpeds.2005.01.055
- Sumngern, C., Azeredo, Z., Subgranon, R., Sungvorawongphana, N. ve Matos, E. (2010). Happiness Among the Elderly in Communities: A Study in Senior Clubs of Chonburi Province, Thailand. Japan Journal of Nursing Science, 7(1), 47–54. doi:10.1111/j.1742-7924.2010.00139
- Şirin, A ve Ulaş, E. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Öznel İyi Oluş Düzeyleri Ve Karakter Eğitimi Uygulamaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 13 (30), 279-307.
- Şişko, M. ve Demirhan, G. (2002). İlköğretim Okulları ve Liselerde Öğrenim Gören Kız ve Erkek Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 205-210.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5.bs.). Boston: Allyan and Bacon.
- Taşğın, Ö. ve Tekin, M. (2009). Çeşitli Değişkenlere Göre İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutum ve Görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 457-466.
- Taşmektepligil, Y., Yılmaz, Ç., İmamoğlu, O. ve Kılcıgil, E. (2006). İlköğretim Okullarında Beden Eğitimi Ders Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeyi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 139-147.
- Temel, C. ve Güllü, M. (2016). Draw a Physical Education Lesson. Education and Science, 41 (183), 351-361.
- Uğraş, S. ve Güllü, M. (2020). Ortaokulda Öğrenim Gören Öğrencilerin Beden Eğitimi Dersindeki Mutluluk Düzeyleri ile Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Yapısal Eşitlik Modeli. Journal of History School, 44, 583-599.
- Uğraş, S. ve Özen, G. (2020). Investigation of Relationship Between Attitude to Physical Education Course and School Belonging. Pedagogy of Physical Culture and Sports. 24(1):48-53.
- Uğraş, S. ve Serbes, Ş. (2019). Beden Eğitimi Dersi Mutluluk Düzeyi Ölçeği Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Journal of Global Sport and Education Research, 2(2), 1-10).
- Uğurlu, M. F. ve Şakar, M. (2015). Spor Yapan ve Spor Yapmayan Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâ ve Mutluluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(17): 461-469.
- Vaillant, G. E. (2003). Mental Health. American Journal of Psychiatry, 160,1373-1384.
- Wuest, A. D. ve Bucher, C. A. (1999). Foundations of Physical Education and Sport, McGraw- Hill, Boston.
- Yaldız, A. ve Özbek, O. (2018). İlköğretim Okullarında Beden Eğitimi Dersine Yönelik Öğrenci ve Ana-baba Tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26 (1), 75-82. DOI: 10.24106/kefdergi.375194
- Yli-Piipari, S., Watt, A., Jaakkola, T., Liukkonen, J. ve Nurmi, J. (2009). Relationships Between Physical Education Students’ Motivational Profiles, Enjoyment, State Anxiety, and Self-reported Physical Activity. Journal of Sports Science and Medicine, 8, 327-336.
Toplam 86 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Spor Hekimliği |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Mayıs 2020 |
| Kabul Tarihi | 20 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 3 Sayı: 1 |
